Mehmet Eroğlu’da maalesef geç tanıştığım yazarlardan. 1976 yılında tamamlanan Issızlığın Ortası yazarın ilk romanıd. Milliyet Roman Ödülü'nü almış bir kitap olmasına rağmen sakıncalı bulunduğu gerekçesiyle 1984 yılına kadar basılamamış. Basımından sonra iki ödül daha almış -Orhan Kemal Roman Armağanı ve Madaralı Roman Ödülü-
Kitabın ana karakteri Ayhan, Kıbrıs’ta Asteğmen olarak katıldığı savaştan yeni dönmüş, kendiyle hesaplaşan, insan olma olgusunu sorgulayan, inançlarını yitirmiş ve tükenmişliğinin ortasında yaşama tutunmaya çalışan bir karakter olarak çıkıyor karşımıza.
Kıbrıs’ta yaşadıklarını, 12 Mart Dönemi sonrası arkadaşlarıyla içinde bulunduğu koşulları, çocukluk dönemini Ayhan’ın düşünsel geçişlerinden izliyoruz.
Issızlığın Ortası; psikolojik tahlilleri, farklı karakterleri, ideolojik tartışmaları, hesaplaşmaları, sorgulamaları ve okuyucuyu içine çeken kurgusuyla mutlaka okunmalı. Kitaptan alıntılara buradan ulaşabilirsiniz.
Sanatçıların değil sanat yapıyor gibi gözükenlerin, makyajı ön plana çıkaranların prim yaptığı ülkemizde, ilk kitabıyla 3 ödül almış bir yazarın ismini duymamış olmak şaşırtıcı değil ancak benim açımdan üzüntü verici, bu nedenle Kitap Düşlerinde bu ay kitaplığımda özel bir yeri oaln Mehmet Eroğluya yer vermek istedim.
Mehmet Eroğlu kimdir?
2 Ağustos 1948 tarihinde İzmir’de doğan Mehmet Eroğlu, çocukluk yıllarını edebiyat öğretmeni olan babası Faik Eroğlu’nun görev yaptığı Osmaniye ve Aydın’da geçirdi. Babasının tayin olduğu şehirlerden Uşak’ta başlayan ilköğrenimini kısa bir süre Edremit’te sürdürdükten sonra, ilk okulu 1960 yılında İzmir Karşıyaka’daki Ankara İlk Okulunda tamamladı. Aynı yıl -şimdiki adı Bornova Anadolu Lisesi olan- İzmir Maarif Koleji sınavını kazanan Mehmet Eroğlu, 7 yıl süren bir yatılı öğrencilik döneminin ardından 1967 yılında bu liseden mezun oldu ve aynı yıl ODTÜ Müh. Fak. İnşaat Mühendisliği Bölümüne girdi. Öğrenci derneği başkanlığını yaptığı bu fakülteden de 1971 yılında, 12 Mart Darbesi ardından kurulan sıkıyönetim mahkemesinde yargılanmasına başlandığı sırada mezun oldu.
Mehmet Eroğlu, iki yıl süren yargılamanın (Dev-Genç Davası) sonucunda, 1973 yılında, Ankara 1 numaralı sıkıyönetim mahkemesince, TCK’nun 141-142 maddesine muhalefetten 8 yıl ağır hapis ve 2 yıl sürgün cezasına mahkum edildi, ancak mahkûmiyetin 1974 genel affıyla ortadan kalkmasıyla, bu tarihten itibaren mühendis olarak çalışmasını sürdürdü.
Mehmet Eroğlu’nun yazmaya başlaması da bu döneme rastlamaktadır. 1974’de kaleme almaya başladığı ilk romanı Issızlığın Ortası’nın yazımı 1976’da bitti; ancak 1979 Milliyet Roman Ödülü’nü kazanmasına rağmen, 1980 yılındaki 12 Eylül darbesini izleyen karanlık günlerde -solcu ve anti-militarist unsurlar taşıdığı ve sakıncalı olduğu iddiasıyla- yayınevince romanın basımından vazgeçildi. Yazarın 1981’de tamamladığı Geç Kalmış Ölü adlı ikinci kitabı da, yayınevinin benzer gerekçeler ileri sürmesi sonucunda ilk romanıyla aynı akıbeti paylaştı.
Mehmet Eroğlu’nun edebiyat dünyasıyla buluşması, yazmaya başlamasından on, -ödül kazanmasından ise beş yıl- sonra, ancak 12 Eylül darbesinin etkilerinin hafiflemesiyle mümkün oldu ve romanları 1984 yılından itibaren art arda yayınlanmaya başladı: 1984 yılında Issızlığın Ortasında (ilk yayımında Ortası, Ortasında olarak değiştirilmiştir) ve Geç kalmış Ölü; 1986’da Yarım Kalan Yürüyüş; 1989’da Adını Unutan Adam. Bu dört romanıyla Türk Edebiyatında kendine özgü, değişik ve sağlam bir yer edinen Mehmet Eroğlu birbirini bütünler nitelikteki ilk iki romanıyla Milliyet Roman Ödülü’nün ardından ülkemizin en değerli edebiyat ödüllerinden birisi olan Orhan Kemal Roman Armağanı ile Madaralı Roman Ödülleri’ni kazandı.
1989 yılında, on beş yıl boyunca çalıştığı kamu kesiminden siyasi baskılar sonucunda istifa etmek zorunda kalan Mehmet Eroğlu, bu tarihten itibaren bir yandan mühendislik kariyerini sürdürürken, bir yandan da yazmaya devam etti ve 1994’de Yürek Sürgünü adlı beşinci romanını tamamladı. Daha sonraki beş yıl boyunca yazmanın yanı sıra, daha çok müzik ve senaryo yazımına ağırlık verdiğinden, altıncı romanı Yüz:1981, Mehmet Eroğlu’nun 1999 yılında, sadece yazmak ve bir sivil toplum örgütünde gönüllü çalışmak amacıyla mühendislik yaşamını noktalamasının ardından, ancak 2000 yılında yayımlanabildi.
Mehmet Eroğlu’nun sinema çalışmaları TRT de yayınlanan Sızı (1994, 4 Bölüm), Issızlığın Ortası (1998, 4 Bölüm) ve Tutku Çemberi (2000, 13 Bölüm) adlı televizyon dizilerinin yanı sıra, 1996 yılında İstanbul Film Festivalinde En İyi Türk filmi ve Uluslararası Sinema Yazarları ve Eleştirmenleri -Fibresci- ödüllerini kazanan 80. Adım ve 1997 Antalya Altın Portakal Jüri Özel Ödülüyle, 1997 Adana Altın Koza En İyi 3. film ödüllerini kazanan Solgun Bir Sarı Gül gibi, sinema filmi senaryolarını da içermektedir.
Zamanın Manzarası adlı yedinci romanı 2002 Ekiminde, sekizinci romanı Kusma Kulübü Şubat 2004'de, Düş Kırgınları 2005 Eylül’ünde, Belleğin Kış uykusu ise 2006 yılında yayınlanan yazar, daha sonra sırasıyla: 2009 yılında Fay Kırığı Üçlemesinin ilk kitabı Mehmet’i, 2011 yılında serinin ikinci romanı Emine’yi ve 2013 yılında üçlemenin son kitabı olan Rojin’i, 2014 yılında ise son kitabı olan 9,75 Santimetrekare’yi yayımladı. Eroğlu’nun ayrıca öğrencilerinin kitaplarından seçtiği cümlelerden meydana gelen Edebi Aforizmalar adlı bir kitabı daha vardır. Yazar halen Ankara’da yaşamaktadır.
Kitapları
Issızlığın Ortası
Geç Kalmış Ölü
Yarım Kalan Yürüyüş
Adını Unutan Adam
Yürek Sürgünü
Yüz: 1981
Zamanın Manzarası
Kusma Kulübü
Düş Kırgınları
Belleğin Kış Uykusu
Mehmet: Fay Kırığı 1
Emine: Faykırığı 2
Rojin: Fay Kırığı 3
9,75 Santimetrekare
Edebi Aforizmalar
Mehmet Eroğlu Kişisel Web Sitesi: http://www.mehmeteroglu.info/
