Orijinal adı “Not Without My Daughter” olan Betty Mahmudi – William Hoffer tarafından kaleme alınan, 1987 yılında basılan Kızım Olmadan Asla, Betty Mahmudi’nin gerçek hayat hikayesi.
Kocası tarafından İran’da yaşamak zorunda bırakılan Amerikalı bir kadının birlikte özgürlüğe kaçışını anlatan Kızım Olmadan Asla, çok satılan ve sinemaya uyarlanan kitaplar arasında yer alıyor.
Yıl 1984, yaklaşık bir milyon insanın hayatına mal olan İran ve Irak arasında ki savaşın devam ettiği, Humeyni’nin yönetiminde ki İran’da, kızını bir yandan içinde bulunduğu toplumdan, diğer yandan savaştan korumaya çalışan bir annenin, sarsıcı dramı ve mücadelesini okurken, isyan etmemek, iğrenmemek, kızmamak mümkün değil.
Aslında bu sadece Betty’nin hikayesi değil, yozlaşmış beyinlerin arasında yaşam mücadelesi veren, benzer acıları farkında olarak ya da olmayarak çeken yüzlerce, binlerce, milyonlarca kadının hikayesi.
Erkek egemenliğinin tavan yaptığı, kadının söz hakkının olmadığı, din adı altında türlü işkencelerin yapıldığı bir toplum içinde sıkışıp kalan, kocası tarafından esir tutulan Betty’nin hikayesini okurken, Mudi (Seyit Bozorg Mahmudi) ve benzerlerinin çevremizde hala varolduğunu düşünmek bile korkutucu.
Kitabın ve filmin Amerikan propagandası yaptığını söyleyen bir dolu yorum okudum. Filmi henüz seyretmedim ancak kitap hakkında bunları yazanların kitabın özüne inemediklerini ve var olan gerçekleri yadsıdıklarını düşünüyorum. Betty’i anlayabilmek için kitapta yazılanların yüzde yüz doğruluğuna inanmak ya da İran’da yaşamış olmak gerekmiyor. Söz konusu olan; ülkesinden zorla kopartılan, kendi kültürüne tamamen yabancı bir yerde iki yıla yakın bir süre yaşamak zorunda bırakılan, kilitli kapılar ardında esir tutulan, dövülen, öldürülmekle ve kızının elinden alınmasıyla tehdit edilen çaresiz bir kadının yaşadıkları olduğunda anlayabilmek için çok az empati bile yeterli.
Benim açımdan en yalın haliyle, korkutucu, sarsıcı, derinden etkileyen bir kitap Kızım Olmadan Asla.
Buket Özsanat
