Her şeyin bir kokusu var, gölgelerin bile.

Kitap Yorum
Her şeyin bir kokusu var, gölgelerin bile.

Gölge Kokusu Habib Bektaş’ın okuduğum ilk kitabı. Her yazarı bilmek, her kitabı okuyabilmek mümkün olmasa da, kitaplarla içi içe olup bazı yazarların ismini duymamış olmak benim açımdan üzüntü verici.

Gölge Kokusu, 1997 yılında yayımlanan, Fethi Naci’nin Yüzyılın 100 Romanı adlı çalışmasında yer alan, Atıf Yılmaz tarafından Eylül Fırtınası adıyla beyaz perdeye uyarlanan ve 1997 İnkilap Kitabevi Roman Ödülünü alan bir dönem romanı.

Habib Bektaş, 1980 sonrasını anne ve babasının Almanya’ya kaçışının ardından dedesiyle yaşayan küçük Metin’in gözünden aktarıyor okuyucuya. Roman boyunca, Metin’in o küçücük dünyasından, dedesiyle arasında ki bağı, annesinin gördüğü işkenceler sonrasında ki ruh halini, babasının kaçışını, ardından annesinin gidişini anlamlandırmaya çalışmasını, dışlanmışlıklarını ve günden güne değişmesini izliyorsunuz. Metin’in yanı sıra, Ayten’in, Rasim’in, Hüseyin Efe’nin iç dünyalarına da yolculuk yaparken, bir ailenin yok oluşuna tanıklık ediyorsunuz.     

Kitap yapı itibariyle beş bölümden oluşuyor. İlk üç bölümde Türkiye’de dedesiyle yaşayan küçük Metin, diğer iki bölümde Almanya’ya anne babasının yanına giden 19 yaşına gelmiş bir Metin olarak çıkıyor karşımıza.

Bu kitaptan iki roman çıkardı denilebilecek denli geniş bir hikaye yelpazesine sahip olan romanın sinemaya uyarlamasında da ilk üç bölüm konu alınmış.

Yönetmenliğini Atıf Yılmaz’ın yaptığı, Tarık Akan, Zara, Kutay Özcan, Deniz Türkali ve Hazım Körmükçü’nün başrollerini paylaştığı 1999 yapımı sinema filmini izlediğimde hayal kırıklığına uğradım. Bu film, bu kitaba yakışmamış dedirtecek denli yüzeysel bir aktarım, değiştirilen konu ve diyaloglar.

Özellikle Ayten karakteri kitaptan tamamen farklı yansıtılmış. Gördüğü işkenceler sonrası hayattan kopan, erkeklerden kendi oğluna dokunamayacak denli korkmaya ve nefret etmeye başlayan, ciddi psikolojik sorunlar yaşayan Ayten, filmde ki Ayten ile hiç örtüşmüyor. Derine inilmeyen, karakterleri yansıtmayan, tozpembe bir sonla bitirilerek geçiştirilmiş bir uyarlama olmuş.

Kitabı okuduktan sonra filmden uzak durun derim.

Tanıtım Bülteninden

"Habib Bektaş'ın Gölge Kokusu, sıradan bir ödül romanı değil; iyi bir yazarın, sabırlı ve titiz çalışmasıyla yazılmış, alabildiğine usta işi bir roman." Fethi Naci, Yeni Yüzyıl

"Her şey kokar mı, dede?" diyorum.

"Her şeyin bir kokusu vardır, kızanım," diyor. "Toprağın bile!" Her mevsim bir başka kokar toprak. Bahar aylarında bir çocuk kokusu yayılır topraktan. Narin ama dirençli. Yaz aylarında karnı burnunda bir kadın sanki; ağır, bereketli. Sonbaharda hüzün kokar, kışın uyku. Şimdi, baharın son günlerinde, çocuk gülüşlerinin kokusunu duyarsın. Hele yaz ayları! Bir parça da koklayana bağlıdır, alınan koku." Bir avuç toprak alıyorum yerden. Kokluyorum. Dedemin anlattığı kokuların hiçbiri gelmiyor. Dedem üzülmesin diye "Doğru!" diyorum. Gülüyor dedem. "Gözlerini yummadın ki!" diyor. Ah bu dedem, her şeyi bilir!

Fethi Naci'nin Yüzyılın 100 Romanı adlı çalışmasında yer alan, Atıf Yılmaz'ın ise Eylül Fırtınası adıyla beyaz perdeye uyarladığı Gölge Kokusu, 1980 sonrası kültürel iklimi bir çocuğun gözünden ele alıyor. Darbe sonrası bir yanda Almanya'ya kaçmak zorunda kalıp savrulan ve kendi yaralarını sağaltmaya çalışan bir anneyle baba, bir yanda dedesinin yanına bırakılan küçük bir çocuk…

HABİB BEKTAŞ

Habib Bektaş

Manisa’nın Salihli ilçesinde doğdu. Türkiye’de ve Almanya’da şiir, öykü, roman ve tiyatro oyunu türünde birçok kitabı yayımlandı. İnkılâp Roman Ödülü’ne değer görülen Gölge Kokusu adlı romanı Eylül Fırtınası adıyla Atıf Yılmaz tarafından sinemaya uyarlandı. Türk Dil Derneği Ömer Asım Aksoy Ödülü’ne değer görülen romanı Cennetin Arka Bahçesi Yunancaya çevrilerek Atina’da yayımlandı. Türkiye’de ve Almanya’da oyunları sahnelendi. 2005 yılında Yüksel Pazarkaya ile Almanya’da Sardes Yayınevi’ni kurdu. 2009 yılına kadar faaliyet gösteren yayınevi, Haldun Taner, Gülten Akın, Necati Tosuner, Semih Poroy gibi çağdaş Türk yazar ve sanatçılarının eserlerini yayımlamıştır. Yazar, Erlangen ve Salihli’de yaşamaktadır.

Buket Özsanat
18 Nisan 2016 Pazartesi
3281 Görüntülenme

Facebook Yorumları

Site İçi Arama
Anket Tümü
Kitap okumanıza en çok engel olan şey nedir?