21 Mart Dünya Şiir Günü

Kitap Gündemi
21 Mart Dünya Şiir Günü

UNESCO tarafından 21 Mart Şiir Günü olarak ilan edilmiştir. UNESCO tarafından ilan edilen Dünya Şiir Günü'nün amacı  “Şiir konusunda farkındalık oluşturmak” ve “ulusal, evrensel, bölgesel şiir hareketlerine taze bir enerji sağlamak.

Şiir okumayı, yazmayı, yayınlamayı teşvik etmeyi amaçlayan Dünya Şiir Günü, önceleri 5 Ekim'de kutlanırken 20. yüzyılın sonlarına doğru 15 Ekim'de kutlanmaya başlanmış. Uzun süredir de 21 Mart'ta kutlanmaya devam ediyor.

PEN Türkiye Merkezi tarafından yayınlanan 2016 Dünya Şiir Günü Bildirisi

"Bütün dünyayı saran kan, ölüm, sefalet kasırgası içinde, belki bütün bunların temel nedeni olan sevgisizlik, bol söz tüketip hiçbir iletişim kuramama karşısında sığınılacak, hayır, güç alınılacak, kuşanılıp karşı durulucak ne var? Bu soruya “Şiir” diye karşılık veriyorum. Evet, “Şiir”. Hani artık okunmadığı iddia edilip – bu, herşeyin sadece paraya dönüştüğü çağımızda “para getirmiyor” diye de tanımlanabilir – eskidi, devrini tanımladı diye nitelenen, itelenen şiir.

Oysa, bugün bütün bu safsata karşısında edebiyatın ve hayatın sorulması gereken temel sorusu şu bence: Şiirin günümüzde bir işlevi var mı? Bu soruya verilecek yanıt belirleyecektir şiirin ne durumda olduğunu. Kaldı ki ben şiirin günümüzde sadece işlevi değil, görevleri olduğuna da inanıyorum. Hatta işleviyle görevinin bir madalyonun iki yüzü gibi olduğuna da inanıyorum.

Bana göre şiirin temel işlevi “dil”le ilgilidir. On dokuzuncu yüzyılın hemen hemen ortalarında “Dil” Avrupa’dan başlayarak, ağır ağır tüm dillere sıçrayarak kirlendiğine, Yirminci yüzyıldaysa adım adım çürüdüğüne şahit oluyoruz. Artık hiçbir sözcük anlamını koruyamıyor günlük dilde. Her sözcük çarpıtıldı. Bu çarpıklığa karşı sadece şiir var sözün arılığını koruyan, koruma gizil gücüne sahip olan. Sevgi sözü sadece şiirde gülünesi bir anlam taşımıyor kanımca. Yada öfke sözü, eline silah almadan kızabiliyor, karşı durabiliyor haksızlığa, yanlışlığa.

Üzerinde durmak istediğim ikinci işlevi de gene dille ilgili. Yukarıda belirttiğim tarih dilimi içinde iletişim araçları arttıkça, yaygınlaştıkça şu Yirminci Yüzyıl’a bile rahmet okutan Yirmi Birinci

Yüzyıl’da yol aldıkça, “global”leştikçe ( bir canavarın yüzündeki şirin bir maske bu sözcük, bütün dünyayı aynılaştırmak hedefi güden bir canavarın maskesi) korkunç bir gürültüye yol açmıştır. Herkes konuşuyor, kimse kimseye bir mesaj verme niyeti beslemiyor. Buna karşılık şiirde dil, en kapalı şiirde olanı bile, okuru önünde kristal berraklığıyla duruyor. Binlerce yıl ötesinden Gılgameş’i okuduğumuzda, Gılgameş’in dostunu yitirdiği anda ettiği sözleri taa içimizde duyabiliyoruz. Her şiir, dün olduğu kadar bugün de, dilin anlam aktarmak kadar duygu aktarmak da olan görevini yerine getiriyor.

Bir öz eleştiri yapmadan, eleştirdiğim noktalardan kurtaramam şiiri: Şiirin de gücünü, işlevini kötüye kullandığını çok gördük. Irkçılık yaptığını, savaş kışkırtıcılığı yaptığını, insanlar arasına düşmanlık tohumları attığını çok gördük. Bunlarla gerçek savaşı gene şiir verdi. Bir saptama daha: Şiirin ölümsüz olduğuna inanıyorum çünkü şiir enerjidir bence. Dönüşür, ama asla yok olmaz."

Güven Turan


Bugün ayrıca büyük ozanımız Aşık Veysel’in ölümünün 43. yıl dönümü. “Ben giderim, adım kalır. Dostlar beni hatırlasın...” diyen ozanımızı saygıyla anıyoruz. 

Büyük üstada selam olsun…


Doldurulmaz yerin senin
Dostlar seni unutur mu? 
Hiç sönmezdi nurun senin 
Dostlar seni unutur mu?

Tertemiz bir özün vardı 
Apaydınlık yüzün vardı 
Söylenecek sözün vardı 
Dostlar seni unutur mu?

Her gerçeği gören sendin 
Aşk sırrına eren sendin 
Gönüllere giren sendin 
Dostlar seni unutur mu?

Çektin, yazdın ve söyledin 
Verdin, almak istemedin 
Sadık yarim toprak dedin 
Dostlar seni unutur mu?

Hiç kimseyi incitmedin 
Kalp kırmadın, kin gütmedin 
Dostlarını unutmadın 
Dostlar senu unutur mu?

Şiirde sağlam temeldin 
İnsanlıkta en güzeldin 
Biz bir ÜMIT, sen VEYSEL'din 
Dostlar seni unutur mu?

Ümit Yaşar Oğuzcan

 

 

21 Mart 2016 Pazartesi
2068 Görüntülenme

Facebook Yorumları

Site İçi Arama
Anket Tümü
Kitap okumanıza en çok engel olan şey nedir?